Blog Artura o Zawiszy Czarnym

Dawne czasy wspominane na kartach książek, w XX wieku zekranizowane zawsze cieszą się zainteresowaniem licznej grupy obywateli. Nie ma w tym nic dziwnego, często przywołuje się takie postacie jak choćby Zawisza Czarny jako przykład prawdziwego rycerza, jako przykład osoby na której warto polegać. Wszak do dzisiaj przetrwało powiedzenie „polegać jak na Zawiszy”. Wybierzmy się jednak do tych czasów, cofnijmy się około 650 lat i zobaczmy na czym opierał się etos rycerski, jakimi cnotami odznaczali się bohaterowie tamtych czasów, między innymi Zawisza Czarny. I na pewno nie będzie tym żadnego bajkopisarstwa.

Wierność, Pietas, Męstwo, Roztropność, Curiositas, Hojność i Honor jak podają wszyscy specjaliści zajmujący się tamtym okresem, to właśnie owych siedem cech, cnót jakimi legitymowali się rycerze, z Zawiszą Czarnym na czele.

Wierność odnosiła się w stu procentach do systemu feudalnego. Dzięki owemu systemowi zbudowane zostały relacje między różnymi stanami. Rycerze zawsze przestrzegali tego ładu, zawsze oddanie służyli królowi, władcom. Dzięki przestrzeganiu zasad feudalnych, dzięki takiemu podejściu do sprawy stanu rycerskiego możliwe było budowanie potęgi militarnej i gospodarczej w tamtych czasach.

Męstwo – nie trzeba tłumaczyć coś z czym każdy rycerz powinien się urodzić. Prawdziwy rycerz nie bał się wyruszenia na wojnę, nie bał się walczyć o swoje dobra czy też dobra państwowe. Cnota bez której praktycznie nie było możliwości zostać prawdziwym rycerzem.

Honor podobnie jak męstwo coś wpisane z postaci rycerskie. Honor determinował etos rycerski, na nim wszystko się opierało. Rycerz oprócz męstwa musiał również wykazywać się honorem wobec przyjaciół ale również wobec nieprzyjaciół.

Pietas czyli życie zgodnie z zasadami nadanymi przez Boga, oddanie się kościołowi. Takie podchodzenie do sprawy nie może dziwić, wszak znamy doskonale okres średniowiecza kiedy kościół miał pełnie władzy. W związku z tym na równi z szacunkiem oddawanym swojemu władcy, rycerze byli związania z wiara i kościołem.

Hojność wymagana w związku ze stanem posiadania. Najbardziej znani rycerze, w tym oczywiście Zawisza Czarny poprzez swoje bogactwo oznajmiali światu również swój stan, pozycję, pełnię władzy. W przypadku bogatych rycerze wymagano oczywiście dzielenia się tym co posiadał, a często wśród tego stanu chodziły opinie, że lepiej wszystko stracić niż nadmiernie oszczędzać.

Curiositas czyli słowo łączące w sobie różnego rodzaju pojęcia, takie jak choćby żart czy dworność. Umiejętność zachowania się w każdej sytuacji, umiejętność związana z odpowiednim podejściem nie tylko do kobiet, nie tylko do osób tego stanu. Praktycznie w każdej sytuacji trzeba było okazywać swoje obycie, pokazywać z jakiego stanu się wywodzi.

Roztropność więc nie tylko pełnia męstwa która pozwalała doskonale radzić sobie choćby na polu bitwy. W pewnych sytuacjach każdy rycerz powinien wykazywać się roztropność. Nie za wszelką cenę, umiejętne ocenianie sytuacji. Nie tylko w sferach militarnych ale również gdy mowa o dyplomacji, gdy mowa o gospodarce, finansach. Oczywiście nie oznaczało to, że przykładowo zamiast walczyć uciekało się z pola bitwy w obawie przed porażką. Nic z tych rzeczy, prawdziwy rycerz prędzej oddał się do niewoli.

Mamy zatem najważniejsze cnoty związane z etosem rycerskim. Widzimy więc jakimi ludźmi powinni być rycerze. Niestety szkoda że do czasów współczesnych obecnie nic nie przetrwało, a jeżeli już znajdziemy jakieś osoby stosujące się do etosu rycerza to niestety, można ich policzyć na placach jednej ręki